Raport_01 z pokładu Ewy 3 – 14 maja 2018.

 Meldujemy, że wczoraj wieczorem dotarliśmy do Brugii (Belgia – Flandria). Oto zwięzłe sprawozdanie. 22 kwietnia po południu Ewa3 została zwodowana w Naarden (Holandia) i tego samego dnia przeskoczyliśmy do Amsterdamu (zwiedzaliśmy go 4 dni w roku 2013). Następnego dnia przepłynęliśmy przez centrum miasta. Dotarliśmy dotarliśmy do Lisse; jest tu największy na świecie ogród wiosenny (7 milionów tulipanów i tematyczne wystawy kwiatów – szaleństwo kolorów; w rejonie wielohektarowe pola – produkcja cebulek). Z kolei cumowaliśmy w Delft (miasto rodzinne Vermeera van Delft) i wskoczyliśmy pociągiem (12 km) do Hagi aby obejrzeć oryginały jego 3 obrazów (w tym „Dziewczynę z perłą”).Następna była Lejda; zabytkowe centrum pocięte kanałami; najstarszy uniwersytet w Holandii, którego profesorowie figurują we wszystkich podręcznikach fizyki i chemii (7 noblistów !); świetne muzeum historii nauki (oczywiście holenderskiej – mają co pokazywać bo w wielu dziedzinach byli „pierwsi na świecie”; oto dla przypomnienia kilka przykładów: kondensator - „butelka lejdejska”, aparat EKG, skroplenie helu (+ odkrycie nadprzewodnictwa metali i nadciekłości helu), prawa załamania światła, pierwszy szpital kliniczny (!) .....; muzeum też świetne – oryginalny sprzęt + szczegółowe objaśnienia; dla żeglarzy informacja – Mercator, który wynalazł mapę z odwzorowaniem wiernokątnym (nadal stosowaną) był oczywiście Holendrem. Pogoda nas niestety nie rozpieszczała (lodowaty wiatr z W – N; deszcze, temperatura max. w dzień10o C) ale jakoś przeżyliśmy. Teraz będzie wstawka - lektura na temat tulipanów.

Tulipany

Jako kwiaty ozdobne uprawiano je w Imperium Osmańskim; już w XV w były ulubionym kwiatem sułtanów; do Europy (Wiednia) sprowadził je (1554) ambasador sułtana na dworze cesarza Ferdynanda I; opiekun ogrodu cesarskiego - francuski lekarz i botanik Jules Charles de l'Écluse (1526 – 1609; łac. Carolus Clusius) rozpoczął w nim ich uprawę; po przybyciu do Lejdy (1593) objął na uniwersytecie stanowisko profesora botaniki i kontynuował uprawę tulipanów (selekcję, tworzenie mutacji i hybryd); stały się one szybko ulubionymi kwiatami bogatych Holendrów oraz Francuzów (co określono mianem „tulipanomanii”) i podmiotem spekulacji giełdowych; ceny nowych „kultowych” odmian przekraczały „zdrowy rozsądek”; w roku 1623 za cebulkę tulipana - „ostatni krzyk mody” zapłacono 1000 guldenów (10 000 € ). Zimą 1636/37 nakręcono, nieprawdopodobnie wręcz, spiralę spekulacji cebulkami (tkwiącymi jeszcze w ziemi); ceny osiągały 13 000 guldenów za cebulkę nowej odmiany (równowartość kamienicy w centrum Amsterdamu); 3.02.1637 nastąpił krach giełdowy i bankructwo chwilowych właścicieli „cennych” cebulek.

Tulipan (ok. 120 gatunków) jest rośliną cebulową z rodziny liliowatych; drogą selekcji, krzyżowania i mutacji stworzono ponad 15 000 odmian uprawnych (kultywarów) – nowe są zwykle dedykowane znanym, cenionym osobom. Cechy macierzyste kultywaru nie są przenoszone przez nasiona a jedynie przez rozmnażanie wegetatywne cebulek. Cebulka wysadzona do ziemi jesienią, kiełkuje wiosną i zakwita ok. połowy kwietnia; przekwitły kwiat jest usuwany, a roślinę pielęgnuje się, aż do zaschnięcia liści (czerwiec); w tym czasie cebulka gromadzi zapasy i wytwarza cebulki przybyszowe – największe dadzą kwiaty handlowe w roku następnym natomiast mniejsze powtórzą opisany cykl.

Holandia jest największym na świecie eksporterem cebulek kwiatowych (4 mld. cebulek; 300 mln .€; 55 % stanowią tulipany); jest 6 „regionów cebulkowych” (niderl. bollenstreek) o łącznej powierzchni upraw ponad 24 000 ha. Pola pokryte identycznymi kwiatami można podziwiać od połowy kwietnia do początku maja (kwitną ok. 2 tygodni). W tym czasie „atrakcją turystyczną” jest ogród Keukenhof w Lisse ( ok. 30 km na SW od Amsterdamu); rzadkie i historyczne odmiany są uprawiane w Hortus Bulborum (Limmen; ok. 30 km na NW od Amsterdamu).

 


Ciąg dalszy nastąpi wkrótce.

PŁYWAJ Z GŁOWĄ !!!

Zwracaj uwagę na maleńkie łodzie wędkarskie ich burty bywają bardzo niskie, przepływając w pobliżu portu nie rób fali.